Ҷанги дуюми ҷаҳон (1939-1945), ки дар таърихи кишварҳои пасошуравӣ ҳамчун Ҷанги Бузурги Ватанӣ (1941-1945) шинохта мешавад, яке аз фоҷиабортарин ва дар айни ҳол қаҳрамононатарин саҳифаҳои таърихи асри XX маҳсуб меёбад. Мардумони Иттиҳоди Шуравӣ, аз ҷумла сокинони Ҷумҳурии Шӯравии Сотсиалистии Тоҷикистон, дар ин ҷанг ҷонбозиҳо ва фидокориҳои бесобиқа нишон доданд. Ҳукумати Ҷумҳурии Тоҷикистон, махсусан Президенти кишвар муҳтарам Эмомалӣ Раҳмон, дар ҳар паёми шодбошии худ ба муносибати Рӯзи Ғалаба (9 май) ба ин саҳифаи таърихӣ баҳои баланд ва муҳими тарбиявӣ медиҳад. Матлаби мазкур бо таҳлил ва истинод ба паёмҳои расмии Пешвои миллат, ҷанбаҳои таърихӣ, тарбиявӣ ва идеологии таҷлили Рӯзи Ғалабаро баррасӣ мекунад ва зарурати омӯзиши таҷрибаи ҷангро барои таҳкими ҳувияти миллӣ ва суботи ҷомеа нишон медиҳад.

Санаи 07 майи соли 2025 Донишгоҳи давлатии Кӯлоб ба номи Абуабдуллоҳи Рӯдакӣ ҳамчун муассисаи пешбар муҳокимаи кори илмии унвонҷӯи кафедраи информатикаи Донишгоҳи давлатии Бохтар ба номи Носири Хусрав — Раҷабзода Нодира Сайдаҳмадро дар мавзуи “Асосҳои методии ташкили корҳои беруназсинфии хонандагон аз фанни информатика (технологияи иттилоотӣ)”, таҳти роҳбарии доктори илмҳои педагогӣ, профессор Сатторов Абдурасул Эшбекович ва кори илмии унвонҷӯи Донишгоҳи давлатии Хуҷанд ба номи академик Бобоҷон Ғафуров — Бобоҷонова Саломат Раҳимҷоновнаро дар мавзуи “Хусусияти ташаккули шуури ҳуқуқии омӯзгорони оянда дар раванди таҳсилоти мактаби олӣ”, таҳти роҳбарии доктори илмҳои педагогӣ, профессор Азизов Абдулатиф Абдуҳалимович, дар факултети физика ва математикаи донишгоҳ мавриди муҳокима қарор дод.

Имрӯз (07.05.2025) дар Донишгоҳи давлатии Кӯлоб ба номи Абуабдуллоҳи Рӯдакӣ муҳокимаи рисолаи илмии унвонҷӯйи кафедраи математика ва методикаи таълими они факултети физика ва математика Сатторов Қобилҷон Абдулҳакимович дар мавзуи “Назорат ва идоракунии тайёрии касбии донишҷӯёни самти математика дар муассисаҳои таҳсилоти олии омӯзгорӣ дар шароити муосир”, бо роҳбарии доктори илмҳои педагогӣ, профессор Сатторов Абдурасул Эшбекович баргузор гардид.

Ҳеҷ кас ва ҳеҷ чиз фаромӯш намешавад! «Дар таърихи тӯлонии ҳаёти башарият рӯйдодҳое ба вуқӯъ пайвастаанд, ки бузургӣ ва шаҳомати онҳо бо гузашти замон боз ҳам бештар мегардад. Рӯзи ғалаба бар фашизм аз ҷумлаи ҳамин гуна рӯйдодҳои фаромӯшнопазир аст» Рӯзи 9-май ба пирӯзии бузург бар фашизм 80-сол пур мешавад. Ҷанги дуюми ҷаҳон дар таърихи инсоният аз ҷумлаи фоҷиабортарин ҷангҳо ба ҳисоб рафта, оқибатҳои даҳшатбори он то ҳанӯз дар ҷисму қалбҳои одамон ва хонадони мардуми гуногуни олам, аз ҷумла халқи тоҷик эҳсос мешавад.

Дар тули ҳаёти сипаришуда бо олимону фозилону донишмандони зиёде ҳамсуҳбат шудаму аз андешаронии онҳо ғизои маънавӣ гирифтам. Аммо лаззати гуфтори устод Зафар Мирзоён дигар буд. Рафтораш дигар буд, суҳбаташ дигар буд, андешаронияш дигар буд, муносибаташ бо рӯйдодҳои зиндагӣ дигар буд, афкору амалҳояш ба масъалаҳои милливу забони модарӣ дигар буд. Чун дигар фарҳехтагони миллат ҳар лаҳзаи умри хешро мехост ба ҳувияти милиӣ, худшиносиву худогоҳии миллӣ бахшад, ҳатто дақиқаву сонияҳоро намехост, ки барабас сарф намояд. Устод ба қадри вақт мерасид. Боре дар суҳбат гуфта буд: -Эй кош, як шабонарӯз 24 соат неву 36 соат мешуд.

Зафар Мирзоён 5-уми майи соли 1949 дар шаҳраки Ховалинги ноҳияи Ховалинги вилояти Хатлон, дар хонадони хизматчӣ ба дунё омадааст. Зафар Мирзоён солҳои 1952-1962 дар мактаби миёнаи №1 ноҳияи Ховалинг таҳсил карда, соли 1972 факултети шарқшиносӣ ва соли 1994 факултети иқтисодии Университети давлатии Тоҷикистон ба номи В.И.Ленин (ҳоло ДМТ)-ро хатм кардааст. Фаъолияти кории устод Зафар Мирзоён гуногунҷабҳо буда, аз синни ҷавонӣ то дами марг аз фаъолият боз намондааст.

Дар даврони истиқлолият дар Тоҷикистон масъалаи эҳёи арзишҳои миллӣ ва рӯ овардан ба асолати миллӣ пеш омад. Истиқлолияти миллии тоҷикон ба даст омада, миллати тоҷик дар чорчӯби давлати миллӣ ба раванди бозшиносии арзишҳои миллии худ оғоз намуд.  Хушбахтона, дар тамоми ин даврон шахсиятҳое буданд, ки асолати миллии худро ҳифз намуда, рисолати фарҳангиву таърихиашонро  ҳамчун зиёии миллӣ аз ёд набурдаанд. Ва мисолу намунаи ин шахсият дар чанд даҳсолаи охири таъриху фарҳанги мо устод Зафар Мирзоён мебошад. Ӯ бо дониши баланд ва талошҳои шабонарӯзии худ бори сангини зиёии миллӣ буданро ба дӯш гирифта, бо заҳматҳои бисёр бузургаш барои ҳамагон нишон дод, ки пайванди ин миллат бо гузаштаи худ ва бо фарҳанги асилаш ҳанӯз боқист.

Санаи 2-юми майи соли 2025 дар Донишгоҳи давлатии Кӯлоб ба номи Абуабдуллоҳи Рӯдакӣ маҳфили илмии “Ҷаҳони андеша”, ки назди кафедраи фалсафа амал мекунад, бо ширкати фаъоли ҳайати омӯзгорони кафедра ва донишҷӯёни факултетҳои мухталифи донишгоҳ баргузор гардид.

Роҷеъ ба сулҳу ваҳдат, озодию дӯстии халқҳо ва ягонагии миллӣ, шоирону адибони тоҷик осори зиёде офаридаанд, ки ба ганҷинаи адабиёти пурғановати тоҷикон шукӯҳу мазмуни нав зам намудаанд. Дар миёни чунин шахсиятҳои маъруф, устод Мирзо Турсунзода ҳамчун тараннумгари сулҳ, ваҳдат ва дӯстии халқҳо ҷойгоҳи вижа дорад. Дар таърихи адабиёти муосири тоҷик Мирзо Турсунзодаро мунодии сулҳу дӯстӣ ва вассофи ваҳдати халқҳои сайёра эътироф намудаанд. Шоири тавоно дар мавзӯъҳои сулҳ, дӯстӣ, ваҳдату ягонагӣ ва дӯстии халқҳо шеъру достонҳои пурмазмун ба қалам дода, онҳоро бо лаҳни зебо ва рӯҳбахш баён намудааст.