ИСТИҚЛОЛИЯТ - СУТУНИ САРНАВИШТИ МИЛЛАТ

Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон, ки 9 сентябри соли 1991 эълон гардид, яке аз рӯйдодҳои муҳимтарин дар таърихи навини миллати тоҷик аст. Ин рӯз на танҳо рамзи озодӣ ва соҳибдавлатӣ, балки оғози марҳилаи нави рушди иҷтимоӣ, иқтисодӣ ва фарҳангии кишвар мебошад. Истиқлолият барои мардуми Тоҷикистон имконият фароҳам овард, ки тақдири худро мустақилона идора кунанд, арзишҳои миллиро эҳё намоянд ва дар арсаи байналмилалӣ ҳамчун давлати соҳибихтиёр шинохта шаванд.

Истиқлолият барои ҳар миллат як арзиши муқаддас аст, зеро он озодии интихоб, худшиносӣ ва худидоракуниро таъмин мекунад. Барои Тоҷикистон, ки таърихи чандинҳазорсолаи фарҳангӣ ва тамаддунӣ дорад, истиқлолият имкони эҳёи арзишҳои миллӣ ва муаррифии онҳо ба ҷаҳониёнро фароҳам овард. Пас аз фурӯпошии Иттиҳоди Шӯравӣ, Тоҷикистон дар вазъияти душвори сиёсӣ ва иқтисодӣ қарор дошт. Бо вуҷуди мушкилоти зиёд, аз қабили ҷанги шаҳрвандӣ ва бӯҳрони иқтисодӣ, мардуми тоҷик тавонистанд бо роҳбарии Пешвои миллат, Президенти Ҷумҳурии Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон, сулҳу суботро барқарор кунанд ва роҳи рушди устуворро пеш гиранд.

Истиқлолият ба Тоҷикистон имкон дод, ки сиёсати хориҷии мустақилона дошта бошад. Имрӯз Тоҷикистон узви созмонҳои бонуфузи байналмилалӣ, аз қабили Созмони Милали Муттаҳид, Созмони Ҳамкории Шанхай ва Созмони Аҳдномаи амнияти дастаҷамъӣ мебошад. Ин созмонҳо ба Тоҷикистон имкон медиҳанд, ки дар арсаи ҷаҳонӣ нақши муҳим бозад ва манфиатҳои миллии худро ҳифз намояд.

Дар даврони соҳибистиқлоли Тоҷикистон ба дастовардҳои хело бузург ноил гардид. Аз ҷумла, я ке аз дастовардҳои бузурги Тоҷикистон дар давраи истиқлолият барқарорсозии сулҳи пойдор аст. Ҷанги шаҳрвандии солҳои 1992-1997 ба кишвар зарари зиёд расонд, аммо имзои Созишномаи истиқрор ва сулҳ дар соли 1997, ки бо миёнравии Созмони Милали Муттаҳид ва дигар шарикони байналмилалӣ ба даст омад, ба ин мушкилот нуқта гузошт. Ин рӯйдод на танҳо оромиро ба кишвар баргардонд, балки заминаи ваҳдати миллиро мустаҳкам кард. Имрӯз 27 июн ҳамчун Рӯзи Ваҳдати Миллӣ дар Тоҷикистон ҷашн гирифта мешавад, ки рамзи ҳамбастагӣ ва якдилии мардуми тоҷик аст.

Дар тӯли солҳои истиқлолият, Тоҷикистон дар самти рушди иқтисодӣ қадамҳои устувор гузоштааст. Сохтмони неругоҳҳои барқи обӣ, аз қабили НБО-и Роғун, ки яке аз лоиҳаҳои муҳими стратегӣ дар минтақа аст, ба рушди иқтисоди миллӣ мусоидат мекунад. Ин неругоҳ на танҳо талаботи дохилии кишварро бо барқ таъмин мекунад, балки имкони содироти энергия ба кишварҳои ҳамсояро низ фароҳам меорад. Ғайр аз ин, рушди соҳаҳои кишоварзӣ, саноат ва туризм низ ба афзоиши иқтисодии кишвар мусоидат кардааст.

Истиқлолият ба эҳёи арзишҳои фарҳангии миллати тоҷик мусоидат намуд. Эълон гардидани забони тоҷикӣ ҳамчун забони давлатӣ дар Конститутсияи Ҷумҳурии Тоҷикистон яке аз қадамҳои муҳим дар ин самт буд. Имрӯз забони тоҷикӣ на танҳо дар дохили кишвар, балки дар хориҷа низ ҳамчун яке аз забонҳои муҳими минтақа шинохта шудааст. Нашри китобҳо, баргузории чорабиниҳои фарҳангӣ ва эҳёи анъанаҳои миллӣ, аз қабили Наврӯз, ба муаррифии фарҳанги тоҷик дар арсаи ҷаҳонӣ кумак кардааст.

Дар соҳаи маориф низ пешрафтҳои назаррас ба даст омадаанд. Сохтмони мактабҳо, донишгоҳҳо ва марказҳои таълимӣ, инчунин барномаҳои таҳсил дар хориҷа ба баланд бардоштани сатҳи маълумоти мардум мусоидат кардааст. Имрӯз ҷавонони тоҷик дар донишгоҳҳои бонуфузи ҷаҳон таҳсил мекунанд ва ба рушди кишвар саҳми арзанда мегузоранд.

Сохтмони роҳҳо, пулҳо, нақбҳо ва дигар иншооти инфрасохторӣ яке аз дастовардҳои муҳими давраи истиқлолият аст. Нақби Анзоб, ки Душанберо бо шимоли кишвар мепайвандад, ва роҳи Душанбе-Хуҷанд намунаҳои барҷастаи ин пешрафтҳо мебошанд. Ин лоиҳаҳо на танҳо робитаҳои дохилиро осон кардаанд, балки ба рушди тиҷорат ва иқтисоди минтақаҳо низ мусоидат намудаанд.

Истиқлолият на танҳо дастовардҳои гузашта, балки масъулияти бузург барои оянда аст. Тоҷикистон ҳамчун кишвари рушдёбанда ҳадафҳои бузург дорад, ки дар "Стратегияи миллии рушд барои давраи то соли 2030" инъикос ёфтаанд:

• Рушди устувори иқтисодӣ: Тоҷикистон ният дорад, ки то соли 2030 аз кишвари аграрӣ ба кишвари саноатӣ-аграрӣ табдил ёбад. Ин мақсад тавассути рушди соҳаҳои саноат, энергетика ва кишоварзӣ амалӣ мегардад.
• Баланд бардоштани сатҳи зиндагӣ: Беҳтар кардани хизматрасониҳои иҷтимоӣ, аз қабили тандурустӣ, маориф ва таъминоти иҷтимоӣ, аз вазифаҳои муҳими давлат аст.
• Ҳифзи муҳити зист: Тоҷикистон яке аз пешсафон дар мубориза бо тағйирёбии иқлим аст. Ташаббусҳои байналмилалии Тоҷикистон, аз қабили Даҳсолаи байналмилалии амал "Об барои рушди устувор" (2018-2028), ба ҳифзи захираҳои об ва муҳити зист нигаронида шудаанд.
• Таҳкими ваҳдати миллӣ: Мустаҳкам кардани ҳамбастагии миллӣ ва эҳтиром ба арзишҳои фарҳангӣ барои пешрафти минбаъдаи кишвар муҳим аст.

Истиқлолияти давлатии Ҷумҳурии Тоҷикистон на танҳо як рӯйдоди таърихӣ, балки омили асосии рушд ва пешрафти миллат аст. Дар тӯли беш аз се даҳсолаи истиқлолият, Тоҷикистон тавонист аз як кишвари гирифтори низоъ ба давлати устувору рушдёбанда табдил ёбад. Дастовардҳои сиёсӣ, иқтисодӣ, иҷтимоӣ ва фарҳангӣ шаҳодати онанд, ки мардуми тоҷик бо роҳбарии Пешвои миллат қодир аст мушкилотро паси сар карда, ба сӯи ояндаи дурахшон қадам занад.

Истиқлолият барои Тоҷикистон на танҳо озодӣ, балки масъулияти бузург барои ҳифзи дастовардҳо ва бунёди ояндаи беҳтар аст. Имрӯз ҳар як шаҳрванди Тоҷикистон вазифадор аст, ки дар роҳи пешрафти кишвар саҳм гузорад, то ки наслҳои оянда аз ин мероси бузург баҳравар шаванд. Истиқлолият сутуни сарнавишти миллат аст, ва мо бояд онро бо ифтихор ва эҳтиром ҳифз намоем.

Сафаров Ширинҷон, муаллими калони кафедраи мудофиаи гражданӣ ва омодагии дифои ҳарбии ДДК ба номи А. Рӯдакӣ